Boomkwekers een probleem in gebiedsvisie? Juist niet! |
|
|
|
|
 |
| 219 sec |
'De boomkwekerij in ons gebied is een uniek ecosysteem dat gekoesterd moet worden'
Martin Houben, directeur van Boomkwekerij Udenhout, is genomineerd voor de titel Greenfluencer 2024. Als drijvende kracht binnen de Treeport-werkgroep Midden-Brabant verbindt hij boomkwekers, overheden en maatschappelijke belangen voor de toekomst van het buitengebied de Oostflank. Toch draait het volgens Houben niet om hem: 'Ik wil vooral de jongere generatie boomkwekers oproepen om het stokje over te nemen.'
Houben zat nog geen jaar in het zadel als directeur van de boomkwekerij, toen hij geconfronteerd werd met herstructureringsplannen voor de Oostflank waar traditioneel veel boomkwekerijen zijn gevestigd, waaronder Boomkwekerij Udenhout. De voorgestelde gebiedsvisie zou nadelig uitpakken voor de kwekers, die zich vooral tegen de plannen keerden. Houben zag dat anders. 'Je kunt wel tegen zijn, maar je moet erkennen dat er maatschappelijke ontwikkelingen plaatsvinden en dat je daarin moet meebewegen.'
In de knel
Samen met de gemeente Oisterwijk werkte de gemeente Tilburg aan een gebiedsvisie als voorbereiding op de Omgevingswet. Deze visie moest een kader bieden voor de herstructurering van het gebied tussen Tilburg en Oisterwijk, met aandacht voor woningbouw, recreatie, ecologische verbindingen en een betere waterhuishouding. Boomkwekerijen kwamen hierdoor danig in de knel te zitten. 'Wij werden gezien als de vervuilers, door het uitspoelen van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Maar als je zulke dingen beweert, moet je dat eerst aantonen. Gemeenten hebben vaak geen idee hoe duurzaam we als boomkwekerijen in deze regio al zijn en werken aan de omschakeling naar verantwoorde kweek. We gebruiken ironisch genoeg nog middelen om de strook op de rij zwart te houden omdat de gemeente wil dat we de kluit zonder onkruid leveren. Tegelijkertijd eisen ze dat wel dat we biologisch gecertificeerd kweken.'
|
|
'Gemeenten hebben vaak geen idee hoe duurzaam we als boomkwekerijen in deze regio al zijn en werken aan de omschakeling naar verantwoorde kweek'
| |
|
Plan Versailles van het Noorden
Aanvankelijk had Houben weinig interesse om een leidende rol te spelen in dit proces. 'Ik had al 30 jaar bestuurservaring en wilde mij nu richten op het bedrijf zelf. Maar ik was bereid een helpende hand te bieden als iedereen mee wilde werken aan een constructief plan.' Die bereidheid was er. Onder leiding van landschapsarchitect Adriaan Geuze en met ondersteuning van ZLTO, de vereniging voor boeren en tuinders, ontwikkelden Houben en zo`n 25 kwekers uit de regio een eigen visie: het "Plan Versailles van het Noorden". Dit plan biedt oplossingen voor watermanagement, biodiversiteit en de integratie van boomkwekerijen in het landschap. 'Het was een intensief traject,' herinnert Houben zich. 'We hebben talloze sessies gehad, hier op de kwekerij en bij ZLTO. Het resultaat was een plan dat niet alleen onze belangen, maar ook die van gemeenten en waterschappen integreerde.'
'Boomkwekers verenigt u'
Tijdens een inspraakavond bij de gemeente Tilburg bleek het gepresenteerde plan door de wethouder te worden genegeerd. 'We zagen dat ons plan verloren zou gaan, dus moesten we actie ondernemen.' Dit leidde tot de oprichting van een lokale tak van Treeport, een bestaande vereniging die boomkwekers in de regio Zundert vertegenwoordigt. Houben: 'We wilden geen nieuwe vereniging oprichten, maar aansluiten bij een organisatie met ervaring en continuïteit. Met Treeport Werkgroep Midden-Brabant kregen we de mogelijkheid om samen sterker te staan, ook voor eventuele ontwikkelingen van het hele boomkwekerijgebied in de toekomst.' Om het plan bij de politiek voor het voetlicht te brengen werd voormalig wethouder en burgemeester Jan Brenninkmeijer aangesteld als kwartiermaker. 'We hebben vervolgens contact gezocht met alle gemeenteraadsleden om onze standpunten toe te lichten. Dit heeft ertoe geleid dat de gemeenteraad de wethouders heeft aangespoord om het inspraakproces opnieuw op te starten.' Onder leiding van oud-Tweede Kamerlid Pieter van Geel, ging Treeport samen met ZLTO in gesprek met de wethouders. Dit resulteerde tot aanpassing van de gebiedsvisie Oostflank, met meer respect voor de boomkwekerijen.
Oplossingen
In de nieuwe gebiedsvisie heeft dit samenwerkingsverband oplossingen aangedragen voor bodemgebruik, woningbouw, recreatie en natuurontwikkeling. Zo werd voorgesteld om de benodigde ruimte voor nieuwe bossen te combineren met kwekerijpercelen zodat het mes aan twee kanten snijdt. 'Wij zijn bij uitstek de partij die hiervoor de oplossing kan bieden.' Om recreatie in goede banen te leiden werden 'slow lanes' en 'recreatie lanes' ontwikkeld langs de percelen, waar mensen rustig kunnen wandelen en fietsen.
Belangrijkste knelpunt in deze visie is het onderwerp watermanagement. 'Met het waterprobleem staan we voor grote opgaven. Daar hebben we allemaal een gezamenlijke taak in; gemeenten, waterschappen én de boomkwekerijen.' Ook Boomkwekerij Udenhout ziet hierin een grote verantwoordelijkheid. 'Momenteel is het waterschap onderzoek aan het doen om eventuele uitspoeling van schadelijke stoffen op onze percelen en die van enkele collega's te meten. Met subirrigatie en het toevoegen van water aan de ondergrond slaan we meerdere vliegen in één klap. We zorgen voor een hoger waterpeil, zoals de overheid wenst, én maken het perceel beter begaanbaar in de winter. Bovendien ontstaat er een watervoorraad in de ondergrond die we in de zomer kunnen gebruiken voor beregening. Er is immers een wateroverschot in Nederland. We gaan er alleen verkeerd mee om. Hiermee hopen wij aan te tonen dat wij niet het probleem, maar de oplossing zijn.'
|
|
'Het zou goed zijn als de overheid ruimte biedt aan kwekerijen die hier op een verantwoorde manier mee omgaan'
| |
|
Stokje overdragen
Houben beschouwt de vereniging van de boomkwekers in de regio als een belangrijke winst in dit hele traject. 'Door samen te werken, laten we zien dat we als sector proactief kunnen bijdragen aan maatschappelijke ontwikkelingen. Dat is een krachtige boodschap richting overheden.' Want hoewel het tij lijkt te keren, staan gemeenten nog steeds niet te springen om de rol van boomkwekerijen hierin volledig te omarmen. Houben vindt dat op zijn zachtst gezegd bijzonder. 'Een boomkwekerij is een uniek ecosysteem waarin kwekerijen nauw met elkaar samenwerken. Dit moet juist gekoesterd worden, omdat wij mede de oplossing zijn voor betere luchtkwaliteit, CO2-reductie en psychologisch welzijn. Het zou goed zijn als de overheid ruimte biedt aan kwekerijen die hier op een verantwoorde manier mee omgaan.'
Toch is Houben trots op wat er is bereikt. 'Ik wil vooral ook alle leden bedanken die hebben bijgedragen aan dit resultaat.' Om de continuïteit te waarborgen, hoopt Houben het stokje over te dragen aan de jonge generatie boomkwekers. 'Ik roep deze generatie op om die rol op zich te nemen. Ik zal ze helpen deuren te openen en contacten te leggen, maar ik vind dat de jongere generatie nu aan zet is.'
Wie gaat er met de titel vandoor?
Vanaf 7 januari zijn de live stembussen geopend in hal 4 stand 421 op De Groene Sector Vakbeurs en online via www.nwst-greenfluencer.nl. Stemmen op al deze groene invloedrijke personen kan tot 7 februari 2025. De uitreiking volgt vrijdag 14 februari rond 13:00 op een centrale locatie ergens middenin het land.
|
| Boomkwekerij Udenhout B.V... | |
| |
| LOGIN met je e-mailadres om te reageren. |
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
|
 | |
Agribex 2025
|
woensdag 3 december 2025
t/m zondag 7 december 2025 |
|
|
|
|
|
|
|
