De Stelling: 'Robotisering lijkt de heilige graal, maar is voor de gemiddelde boomkwekerij een (te) dure hobby' |
|
|
|
|
| 197 sec |
Robotisering neemt de laatste jaren een grote vlucht, ook in de boomkwekerij. Je komt autonome machines dan ook veelvuldig tegen op beurzen en events. Toch vragen we ons af of de technologie wel echt uit de kinderschoenen komt. Zijn robottoepassingen voorlopig niet te duur voor de gemiddelde kwekerij?
Het maaien en schoffelen aan een robot overlaten scheelt niet alleen veel werk, maar draagt ook bij aan een beter product. |
We legden de stelling voor aan Marten Willemsen van kwekerij Volentis, Gijs van Meerten van Boomkwekerij 't Kempke, Martin Vermeer van Oppotbedrijf en Maarten van Overbeek van de gelijknamige kwekerij.
| Marten Willemsen |
|
|
MARTEN WILLEMSEN, Volentis:
|
'Belangrijk om te weten dat machines zonder chauffeur in de beginfase aandacht nodig hebben om tot maximale prestaties te komen'
| |
|
Een kwestie van tijd
'Ik denk dat het een kwestie van tijd is voordat de meeste rechttoe-rechtaan werkzaamheden in de kwekerij zoals grasbanen maaien en in sommige gevallen ook mechanische onkruidbestrijding volledig uitbesteed kunnen worden aan autonome machines. We hebben als Volentis al meerdere proeven achter de rug met een kleine autonome smalspoortractor met een opgebouwd besturingssysteem. Toch merken we dat daar in de laanboomteelt, met relatief gezien grote machines in beperkte ruimtes, de kans op fouten best wel groot is. Sinds dit voorjaar werken we voor het maaien van de grasbanen met de kleine en compacte Aigro Up (bijnaam George), en dat bevalt uitstekend. Natuurlijk zijn er verbeteringen mogelijk, maar overall kijken we terug op een mooi maaiseizoen waarbij we mooi wat meters hebben kunnen maken.'
Ouderwets vakmanschap
'Het is inderdaad zo dat de autonome machines die nu beschikbaar zijn in de markt niet per se goedkoop zijn of geschikt voor de boomkwekerij. Het is ook belangrijk om te weten dat machines zonder chauffeur in de beginfase aandacht nodig hebben om tot maximale prestaties te komen. Met dat in gedachten verwachten we niet direct grote stappen te zetten in kostprijsverlaging door de maaiwerkzaamheden onbemand uit te voeren. Toch hebben we het idee dat we zoveel als mogelijk moeten automatiseren, al is het maar om de beschikbare medewerkers te kunnen inzetten op de plaatsen waar het echte ouderwetse vakmanschap vereist is!'
| Gijs van Meerten |
|
|
GIJS VAN MEERTEN, Boomkwekerij 't Kempke:
|
'Robots zijn voor ons geen luxe, maar een strategische keuze voor de toekomst'
| |
|
Besparing op termijn
'Ik ben het oneens met de stelling dat robotisering voor de gemiddelde boomkwekerij een (te) dure hobby is. Bij onze kwekerij maken we al gebruik van robots en ervaren we juist dat het een duurzame oplossing is. Bij Boomkwekerij 't Kempke gebruiken we een oppotrobot en bij Horti Grafting een entrobot. De initiële investering kan inderdaad hoog zijn, maar op de lange termijn zorgt het voor een significante besparing op arbeidskosten.
Juist nu een oplossing
'In een tijd waarin lonen stijgen en het steeds moeilijker wordt om voldoende personeel te vinden, biedt robotisering juist een uitkomst. De technologie is snel aan het verbeteren, en de kosten worden steeds toegankelijker voor bedrijven van verschillende groottes. Bovendien draagt robotisering bij aan duurzaamheid doordat machines efficiënter omgaan met grondstoffen en energie, wat uiteindelijk ook de milieubelasting vermindert. Kortom, robots zijn voor ons geen luxe maar een strategische keuze voor de toekomst. Het is een investering in zowel productiviteit als duurzaamheid, waardoor het niet alleen economisch maar ook maatschappelijk een waardevolle stap is.'
| Martin Vermeer |
|
|
MARTIN VERMEER, Oppotbedrijf:
|
'De robot kan het werk van een paar mensen overnemen, die dan weer inzetbaar zijn voor andere werkzaamheden'
| |
|
Continue processen
'Als processen zoals oppotten van stek maar vier of acht weken per jaar nodig zijn in een bedrijf, is robotisering niet zo snel haalbaar. Dit kan zomaar het geval zijn bij boomkwekerijgewassen. Wij denken weleens na over een oplossing waarbij wij in de robot investeren zodat we tien kleinere kwekers kunnen helpen. Maar dat is moeilijk te realiseren, want we hebben dan vooraf zekerheid nodig van voldoende partijen die mee gaan doen in een soort loonwerker systeem. Ook zie ik in de boomkwekerij, waar veel planten meerdere jaren opgekweekt worden, veel processen die niet continu lopen én cyclisch zijn. Dat is wel een voorwaarde om robotisering haalbaar te maken.'
Oplossing voor handjes
'Maar er zijn ook plekken waar het wel lukt. Wij hebben bij Griffioen Wassenaar een robot staan die pootwerkzaamheden uitvoert en daarmee capaciteit op de werkvloer uitspaart. Daar zijn we mee begonnen omdat we zien dat er op termijn, maar ook nu al, een nijpend gebrek aan handjes ontstaat. Als je met een robot het werk van een paar medewerkers kunt overnemen, kunnen die mensen andere werkzaamheden doen en de kwaliteit van je product verbeteren. Vooral in bedrijfsprocessen waar voortdurend stek wordt aangevoerd dat opgepot moet worden, kunnen we robotisering snel inzetten.'
| Maarten van Overbeek |
|
|
MAARTEN VAN OVERBEEK, Boomkwekerij Maarten van Overbeek:
|
'Het betekent niet alleen minder werk, maar ook minder bodemdruk en minder chemie en uiteindelijk een beter product'
| |
|
Minder bodemdruk en minder chemie
'Voor ons is robotisering er niet alleen om arbeid te besparen. Wij gebruiken de maai- en schoffelrobot van Aigro (Aigro Up 4x4) voor het maaien van grasbanen en het schoffelen van de zwarte strook tussen de rijen. Dat doen we in de zomer voortdurend. Dat betekent niet alleen minder werk, maar dankzij het lichtgewicht werktuig hebben we ook minder bodemdruk en dankzij het continu bijhouden van het maai- en schoffelwerk hebben we minder chemie nodig. Het product groeit hierdoor beter en dat betekent dat we na drie jaar een product één maat groter hebben, dat meer waard is op de markt.'
Betrouwbaar
'De Agro Up staat niet meer in de kinderschoenen en we gebruiken hem al voor het tweede jaar. Hij werkt stabiel en betrouwbaar. Een robot als deze is niet alleen geschikt voor de grote kwekerijen. Per robot kunnen we twintig hectare boomkwekerij bijhouden. Met een app kunnen wij de robot real time volgen, zodat je een storing meteen kunt oplossen. Vanuit de leverancier worden de robots professioneel ondersteund. Zij monitoren voortdurend op afstand en blijven aan de software werken. We zouden in de toekomst nog meer processen kunnen robotiseren, bijvoorbeeld diktemetingen. Maar je moet zulke dingen stap voor stap doen, niet te veel in één keer.'
LOGIN met je e-mailadres om te reageren. |
|
|
Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
|
| |
Agribex 2025
|
woensdag 3 december 2025 t/m zondag 7 december 2025 |
|
|
|
|
|
|
|