Gespecialiseerd spoelbedrijf gaat niet over één nacht ijs

ARTIKEL

BOOMTEELTTECHNIEK

Jan van Staalduinen, vrijdag 17 januari 2025

145 sec

Marcel Helmus: 'Steeds drukker met spoelen van plantgoed'

Voor tal van exportbestemmingen dient plantgoed gezond en vrij te zijn van grond en aaltjes. Een degelijke spoelbeurt, eventueel gevolgd door een warmwaterbehandeling, is dan een vereiste. Spoelbedrijf Helmus in Sassenheim is een van de zeer weinige specialisten op dit gebied. Het ziet zijn klandizie onder boomkwekers groeien, want ook voor binnenlandse levering wordt waarde gehecht aan schoon uitgangsmateriaal.

Vooraanzicht van de inrijketels

Marcel Helmus en Epco Schippers staan aan het roer van het eerste gespecialiseerde spoelbedrijf voor plantaardig uitgangsmateriaal. 'Voor zover ik weet, zijn er slechts twee bedrijven die uitsluitend voor derden spoelen, en toevallig was mijn opa de eerste die daarmee begon,' vertelt Helmus. 'Hij had de kwekerij van zijn vader overgenomen en zelf een dompelinstallatie gebouwd die nodig was om bloembollen en plantgoed grondvrij te maken en te ontsmetten. Dat was een vereiste om te kunnen exporteren naar verre bestemmingen. Een buurman die onder andere dahlia's exporteerde naar de Verenigde Staten, wilde het spoelen en desinfecteren graag aan mijn opa uitbesteden. Dat beviel wederzijds. Het duurde niet lang voordat er meer exporteurs aanklopten en zo is spoelbedrijf Helmus ontstaan.'

Marcel Helmus: 'Boomkwekers vertegenwoordigen inmiddels twintig procent van onze omzet'

Zekerheid over resultaat

De huidige directeur en mede-eigenaar werkt nu 35 jaar in het familiebedrijf, dat geworteld is in de Bollenstreek. Hij merkt op dat de fytosanitaire eisen, die landen zoals de Verenigde Staten stellen, gestaag strenger zijn geworden.
'Exporterende bedrijven willen zekerheid hebben over een goed resultaat. Er zijn nog steeds bedrijven die hun plantmateriaal zelf grondvrij willen maken en dat is hun goed recht. Met de kennis en technologie waarover wij als gespecialiseerd spoelbedrijf beschikken, denk ik wel dat wij kwalitatief beter werk kunnen leveren, efficiënt opereren en kwekers prima kunnen ontzorgen. Bovendien zijn onze processen ingericht op duurzaamheid en nagenoeg volledig hergebruik van proceswater. Een bollen- of boomkwekerij is daar niet op ingericht en met nog strengere milieuwetgeving in het verschiet, vraag ik me af of zij dat moeten nastreven. Uitbesteden zal in veel gevallen een slimmere keuze zijn, maar die afweging moet iedere ondernemer zelf maken.'

Van dompelbaden naar inrijketels

In 2016 heeft spoelbedrijf Helmus een grootscheepse renovatie en upgrade doorgevoerd. De vijf traditionele dompelbakken zijn toen vervangen door gloednieuwe, efficiëntere inrijketels. De pallet of kuubkist met plantmateriaal wordt aan de voorzijde in de ketel gereden, waarna de ketel hermetisch wordt afgesloten en vol wordt gezet met water dat op de gewenste temperatuur wordt gebracht. Na de behandeling wordt het water onderlangs afgevoerd voor ontsmetting en hergebruik, waarna de voor- en achterwand opengaan en de pallet of kuubkist via de achterzijde de ketel verlaat. Via een rollenbaan gaat de behandelde partij door naar de tussentijdse opslagruimte.

Warmwaterbehandelingen

'Verhitten is nodig om aaltjes en eventuele andere parasieten onschadelijk te maken,' legt Helmus uit. 'Afhankelijk van het organisme dien je het product enige tijd onder te dompelen in water van 39 tot 57 graden Celcius. Wij gebruiken daarbij geen gewasbeschermingsmiddelen meer, maar chloor dat wij zelf produceren uit zuiver keukenzout. Dat gebeurt via elektrolyse. Fungiciden of andere chemicaliën passen niet in ons gesloten watersysteem en hebben we jaren terug al afgezworen. Die zijn ook niet nodig als je de juiste behandelingen goed uitvoert. Wij hebben een uitgebreide database met specificaties om iedere plantensoort voor elke exportbestemming op maat te kunnen behandelen. Fusts ontsmetten we standaard bij 70 graden Celcius.

Groei in boomkwekerijproducten

Spoelbedrijf Helmus ontzorgt klanten in heel Nederland, België en zelfs Frankrijk. Aanvankelijk zaten daar nog weinig boomkwekers tussen, maar hun omzetaandeel is het afgelopen decennium toegenomen tot zo'n twintig procent.
'We krijgen het steeds drukker met het spoelen van plantgoed. Boomkwekers kloppen om twee verschillende redenen bij ons aan,' vervolgt de ondernemer. 'De eerste is het grondvrij maken van plantmateriaal ten behoeve van export, al dan niet in combinatie met een warmwaterbehandeling om aaltjes te doden. De tweede reden is het schonen en vrijmaken van de wortelpruik om planten beter te kunnen delen.' Daarbij draait het dus om vermeerdering. Bij een schone wortelpruik kun je dat beter, sneller en nauwkeuriger doen, waardoor het vermeerderingsrendement toeneemt.
Helmus: 'We verwerken inmiddels heel wat soorten vaste planten, variërend van dahlia's en pioenen - die vormen een grote productgroep - tot Astilbe, Wisteria en rozenstruikjes. Struikjes en onderstammen met kluiten tot zo'n 25 centimeter doorsnede zijn heel goed te spoelen. Er is nog capaciteit over, dus nieuwe klanten vanuit de boomkwekerij zijn van harte welkom. Ook als je gewoon eens wilt zien hoe wij hier werken.'

Terwijl Marcel Helmus de warmwaterbehandelingen in goede banen leidt, is compagnon Epco Schippers de ervaren spoelspecialist. In een handomdraai legt hij het plantmateriaal zodanig op de geautomatiseerde spoellijn, dat ze er brandschoon uit komen.

Helmus BV

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie