'Buxus 'Giant' en Taxus 'Tiny T' zijn door en door getest; we leveren onze planten met een goed advies'

ARTIKEL

Hanneke Tax, vrijdag 26 januari 2024

259 sec

Didier Hermans van Herplant vertelt over het veredelen van Buxus en Taxus en helpt ons meteen van een paar hardnekkige mythes af over deze veelzijdige heesters en haagplanten

Herplant is misschien wel het meest bekend van BetterBuxus, de resistente buxushybriden die het resultaat zijn van een groot en gericht veredelingsprogramma om de populaire haagplant van zijn plaagimago te ontdoen. Maar Herplant heeft daarnaast nog veel meer te bieden op het gebied van veredeling. In dit artikel zetten we de verrassende Buxus 'Giant' en Taxus 'Tiny T' in de spotlights.

Didier Hermans met <i>Taxus</i> 'Tiny T'

Didier Hermans met Taxus 'Tiny T'

'Buxus 'Giant' is een ander type Buxus dan wat mensen gewoonlijk verwachten,' steekt kweker en veredelaar Didier Hermans van Herplant van wal. 'Deze cv komt niet voort uit ons grote veredelingsprogramma dat gericht is op ziekteresistentie, maar uit een ander grootschalig kruisingsprogramma. Dat is gestart met vele duizenden zaailingen, waaruit een handvol planten zijn geselecteerd door middel van intensieve selectie.'

Hoe onderscheidt de 'Giant' zich van de meeste bekende buxussoorten?

'Uit de geselecteerde planten hebben we de Buxus 'Giant' ontwikkeld, een buxus die zijn meerwaarde heeft in het grotere blad en de bossige groeiwijze. Dat maakt hem geschikt voor een wat natuurlijker toepassing, dus niet zoals de populaire buxushagen in allerlei vormen in veel siertuinen en kasteeltuinen, waar de Buxus sempervirens om bekend staat. Daarnaast is de 'Giant' ook op andere gebieden getest, zodat het een gezonde en sterke plant is.'

Giant heeft een groter blad en is bossiger dan andere buxus

Zodra een cultivar, zoals 'Giant', eenmaal is ontwikkeld, komt die dan zo snel mogelijk op de markt?

'Zodra het ras uit de selectie is gekomen, omdat we de waarde en de kwaliteit daarvan zien, beginnen we met uitgebreid testen. Dat gebeurt niet alleen op een proefveld bij onze eigen kwekerij, maar ook bij partners, zoals bijvoorbeeld bij Paleis Het Loo, waar niet alleen sinds 2020 resistente buxushybriden zijn aangeplant, maar waar we ook nieuwe cv's kunnen testen op allerlei prestaties. Zo zijn er nog meer locaties waar we testen, omdat we willen weten hoe de plant het doet in allerlei omstandigheden. We sturen bijvoorbeeld ook plantjes verder weg om ze beter te kunnen testen op winterhardheid. De 'Giant' is bijvoorbeeld grondig getest op de bossige groeiwijze, maar ook ziektetolerantie, bemestingsbehoefte en veel andere eigenschappen doen mee in de test.'

'De 'Giant' is grondig getest op de bossige groeiwijze, maar ook ziektetolerantie en veel andere eigenschappen doen mee in de test'

Waar dient al dat grondige testen voor?

'Dat is omdat we niet alleen een goede plant in de markt willen zetten, maar daarbij ook een goed advies willen geven over wat je met de plant kunt doen. De 'Giant' wijkt bijvoorbeeld behoorlijk af van de Buxus sempervirens. Dankzij de Chinese voorouder heeft hij een groter blad; weliswaar niet zo groot als de ouderplant (met bladeren van 8 tot 10 centimeter), maar toch een stuk groter dan de gemiddelde Buxux sempervirens. Daarbij mag je ook veel minder snoeien, met als gevolg dat de buxusstruik veel meer dan de geschoren haagjes zal bloeien en waardevoller is voor de biodiversiteit.'

Biodiversiteit

Een mythe die Hermans graag uit de wereld helpt, is dat Buxus een tuinplant met weinig waarde voor insecten is: 'Natuurverenigingen noemen Buxus al snel een "ordinaire tuinplant" die nauwelijks ecologische waarde heeft. Toch zien we er veel bijen en zweefvliegen op. Daarom hebben we uitvoerig onderzoek gedaan naar de insecten die op Buxus vliegen, en dat is een flink aantal. Zulke onderzoeken publiceren we altijd op onze website, zodat die kennis ook voor anderen toegankelijk is. Veel mensen weten niet dat in Europa Buxus balearica en Buxus sempervirens inheems zijn, waarvan de laatste ook inheems is in België. De Buxus bloeit heel vroeg in het voorjaar en is daarmee een belangrijke drachtplant voor honingbijen en een flink aantal wilde bijen en andere nuttige insecten die zowel nectar als stuifmeel verzamelen. Van de wilde bijen zijn dat bijvoorbeeld de grote zijdebij, het vosje en het roodgatje; en bij de zweefvliegen komen de bosbandzweefvlieg, andere bandzweefvliegen en de blinde bij veel voor. Natuurlijk zal een gesnoeide bolbuxus in pot naast de voordeur niet veel bloeien en ook niet veel insecten aantrekken, maar daarom pleit ik er ook voor om de Buxus op meer manieren te gebruiken. Buxus 'Giant' is daar heel geschikt voor.'

Ik durf er bijna niet over te beginnen, maar hoe zit het dan met de bestrijding van plagen als buxusmot en schimmelziekten? Is dat niet nadelig voor de bijen?

'Ook daarover zijn de opvattingen hardnekkig. Maar onderzoek heeft uitgewezen dat de biologische middelen waarmee we deze plagen bestrijden in Buxus, geen negatieve gevolgen hebben voor bezoekende bijen en zweefvliegen of voor vogels. Na onderzoek blijkt bovendien dat in de planten geen resten worden gevonden van de gebruikte middelen.'

Cultivars in dit interview

In dit interview staan twee rassen centraal: Buxus 'Giant' ('HER2008114'PBR) EU 20220629 en Taxus baccata 'Tiny T' ('Her2016T02'PBR) EU 20220226. Daarnaast komen twee andere rassen kort aan de orde: Taxus media 'Eleganza' ('Her2009T01'PBR) EU 48975 en Taxus baccata' 'Exotica' ('Her2009T06'PBR) EU 48976.

Taxus 'Tiny T'

Herplant veredelt en vermeerdert naast een buxussortiment ook een aantal taxussoorten en ook daarover vertelt Hermans met veel passie: 'Onze eerste soorten waren Taxus media 'Eleganza' en Taxus baccata 'Exotica'. 'Eleganza' kan uitgroeien tot een wat hogere haag met fijne naalden, en 'Exotica' groeit in een zuilvorm met gedraaide, lange naalden die het ras een wat exotische uitstraling geven. De nieuwste loot binnen het taxussortiment is de Taxus baccata 'Tiny T'. In tegenstelling tot wetenschappelijke en buxusveredeling, waarbij we gericht ouderplanten uitkiezen, laten we het bij Taxus meer over aan het natuurlijke kruisingsproces. Vanuit zo'n honderdduizend zaailingen selecteer je via "toevalstreffers" de beste planten, waaruit uiteindelijk een cultivar als deze voortkomt. Bij 'Tiny T' heb ik het selectieproces zelf gedaan, hoewel ik daar tegenwoordig bijna geen tijd voor heb. Het is een langdurig proces waar we in dit geval in 2007 mee zijn begonnen. Het ras is vorig jaar op GrootGroenPlus geïntroduceerd en is nu nog niet op de markt.'

<i>Taxus</i> 'Tiny T' komt mooi uit te midden van andere beplanting

Taxus 'Tiny T' komt mooi uit te midden van andere beplanting

Gebrekkige sortimentskennis

Hermans constateert dat een marktintroductie niet altijd betekent dat hoveniers en ontwerpers in de rij staan om de nieuwste soorten toe te passen. 'Ik wijt dat ook aan het conservatisme en de vaak gebrekkige sortimentskennis onder hoveniers en tuinarchitecten, uitzonderingen daargelaten natuurlijk. Ondanks dat je Nederland wel de bakermat van het sortiment kunt noemen, zijn er nog steeds hoveniers en architecten die een vaste lijst met planten hanteren en die daarom steeds naar de reeds bekende Buxus sempervirens en Taxus baccata grijpen zonder kennis te hebben van nieuwe cultivars, en die daarom ook beperkt zijn bij het inrichten van een tuin. Je ziet in die beroepsgroep een grote interesse voor zaken als machines, natuursteen of materalen voor plantenbakken, maar van planten weten ze veel te weinig. Ik zou elke hovenier daarom aanraden om bijvoorbeeld ons Buxusboek uit 2006 te lezen, dat ik heb geschreven samen met Harry van Trier, die helaas alweer een aantal jaren terug overleden is. Dat boek is nog steeds relevant.'

'Ik zou elke hovenier aanraden om ons Buxusboek uit 2006 te lezen. Dat boek is nog steeds relevant'

Dat roept natuurlijk de vraag op hoe lastig het is om zo'n nieuw buxus- of taxusras op de markt te brengen...

'Dat is inderdaad niet altijd gemakkelijk en daarom zijn we blij dat we deze cv's bij Plantipp hebben ondergebracht. Het aparte is dat bijvoorbeeld hortensia's en Skimmia's vrij vlot opgepakt worden in de markt, terwijl dat bij Buxus en Taxus veel lastiger gaat. Gelukkig heeft Plantipp een geweldig netwerk van kwekers, waarbij de familie Van Rijssen - want het is echt een familiebedrijf - en het Plantipp-team weten te kiezen welke kwekers het beste passen in de strategie voor deze cultivars. Ook de promotie en het papierwerk nemen zij uit handen. Het is belangrijk dat dat betrouwbaar gebeurt en dat het proces ook steeds wordt opgevolgd. Dit maakt het voor ons mogelijk om de buxus- en taxusrassen niet alleen in de Benelux, maar ook in Europa en wereldwijd te verkopen.'

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie