De pot waarin de plant zit, heeft ook waarde

ARTIKEL

Emiel te Walvaart, woensdag 29 september 2021

446 sec

NRK wijst de weg naar volledig gerecyclede materialen voor de kweker

Hoe kun je op een zodanige manier duurzaam ondernemen dat het voordelig is voor de onderneming en de mensen, maar ook goed is voor de natuur? Dat is het vraagstuk waarmee de Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie (NRK) al sinds 2000 bezig is. Recycling van plastic materiaal is een belangrijk middel om dat doel te bereiken. Door dit proces verder te optimaliseren, kun je waarde toekennen aan de pot of tray, waarvan de kweker ook kan profiteren. Erik de Ruijter (NRK) en Jan Willem Wieringa (Desch/NRK) doen de recycle-strategie uit de doeken.

Goede inzameling is essentieel

Een aantal bekende leveranciers van kunststofproducten voor de tuinbouw en kwekerij is aangesloten bij de Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie (NRK). Een groot deel hiervan maakt gebruik van hernieuwbare grondstoffen, die slim en energiezuinig worden geproduceerd. Erik de Ruijter, directeur communicatie, beleid en advies bij de NRK: 'De producten die worden gefabriceerd, bieden veelal comfort aan de gebruiker. Ook zijn ze steeds vaker energiezuinig. Bovendien doen we veel aan circulariteit. Onze producenten zijn koploper op het gebied van innovatie, zowel met hun producten als hun processen en organisatie.'

Eerlijke lastenverdeling

De NRK en zijn leden hebben duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Zo heeft de NRK onlangs samen met negen andere organisaties een brief aan de overheid geschreven over duurzame opslag van energie. 'Mkb-bedrijven dragen een onevenredig groot deel van deze kosten, omdat grote bedrijven en multinationals er te weinig aan bijdragen. Wij roepen op tot een eerlijkere lastenverdeling.'

Erik de Ruijter, directeur communicatie, beleid en advies NRK

De NRK heeft een speciale vereniging die gericht is op recycling: NRK Recycling. Deze heeft drie hoofddoelen: de footprint zo klein mogelijk houden, zo veel mogelijk bijdragen aan CO2-reductie en veilige en gezonde producten leveren die comfort bieden aan de gebruiker. De Ruijter: 'Deze drie doelen staan centraal en de circulaire economie is een belangrijk middel om die doelen te bereiken. Sinds 2000 zet de NRK in op duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen. De afgelopen jaren zijn we in toenemende mate bezig met recycling en de transitieagenda van de kunststoffen. Hierbij is recycling en het gebruik van recyclaat cruciaal. Wij steunen de ambitie dat kunststoffen in 2050 niet meer van olie of gas worden gemaakt, maar van hernieuwbare grondstoffen. Naast recyclaat betekent dit biobased kunststoffen van restmaterialen uit de natuur, en straks ook kunststoffen uit CO2, een nieuwe technologie waarin de komende jaren veel wordt geïnvesteerd. Het mes snijdt aan twee kanten en maatschappelijk gezien is het een heel waardevolle ambitie.'

'Wij steunen de ambitie dat kunststoffen in 2050 niet meer van olie of gas worden gemaakt, maar van hernieuwbare grondstoffen'

Stijging productie

Maar aanvankelijk zal de productie van rubber en kunststoffen nog toenemen, stelt De Ruijter. 'Zolang het welzijnsniveau van mensen blijft stijgen, zal er onvermijdelijk behoefte zijn aan nieuwe producten, bijvoorbeeld voor het huishouden, in de werksfeer of voor mobiliteit. Het materiaalgebruik zal nog flink toenemen, maar we moeten wel efficiënter zijn, dus met minder materiaal meer producten maken. We moeten er wel voor zorgen dat de risico's van rubber en kunststof worden gereduceerd, omdat we steeds meer natuurlijke producten gaan gebruiken.'

Maar dit is een behoorlijk ingewikkelde klus, want zoals gezegd zal de behoefte aan kunststofproducten jaarlijks blijven toenemen. 'We bekijken nu hoe we slimmer kunnen produceren, bijvoorbeeld hernieuwbare of herbruikbare producten. Wat betreft de grondstoffen zijn we bezig met chemische en mechanische recycling of biobased ontwikkelingen om het aandeel hernieuwbare grondstoffen snel te verhogen. In 2030 willen we op 50 procent hernieuwbaar zitten', stelt De Ruijter.

Gerecyclede pot

Imago plastic

Jan Willem Wieringa is actief in het bestuur van de NRK. De managing director van Desch heeft zich ingespannen om zo veel mogelijk conculega's die voor de groensector produceren lid te maken van de NRK. 'Ik merkte dat we in een enorme transitie zitten. Vijf jaar geleden luidde het motto nog: plastic fantastic. Maar door de vervuiling en de wegwerpmaatschappij, waardoor veel plastic in het milieu terechtkomt, staat het imago van plastic onder druk. Dat is ontzettend jammer. Ik noem een voorbeeld: als je in hondenpoep trapt, hoeven toch niet meteen alle honden dood? Zo gaat men wel met de plasticindustrie om: er is vervuiling, er ligt plastic op de grond en de industrie is de boosdoener. Maar dat is niet waar; de mens moet stoppen met vervuilen. Wij zetten fors in op de "vijf Re's": recycle, redesign, re-use, reduce, renew.'

Het succes van recycling heeft ook zo zijn nadelen: momenteel is een tekort aan nieuw plastic materiaal. 'Omdat iedereen op jacht is naar nieuw materiaal, worden wij verdrongen uit de recyclemarkt. Er staan soms echt machines stil omdat er gebrek aan grondstof is. De vraag naar onze producten is nog nooit zo groot geweest. We draaien als industrie als een tierelier en sinds corona doet de hele sector het goed. En nu is er ineens een tekort aan materiaal, niet alleen aan plastic, maar ook aan karton, metaal, et cetera. Ook zouden we volgens milieuorganisaties op meermalige trays moeten overgaan, in plaats van een retoursysteem en het recyclen van eenmalige carry-trays. Maar dit systeem is juist een alternatief, een van de Re's; afhankelijk van de supply chain is het ene systeem geschikter dan het andere.'

'We moeten ervoor zorgen dat alle potten, die in de boomkwekerij allemaal gemaakt zijn van gerecycled materiaal, terugkomen in de keten'

De recyclebedrijven kunnen door het lidmaatschap van de NRK gezamenlijk opkomen voor hun belangen en de juiste plannen ontwikkelen voor de lange termijn. Wieringa: 'Alle potten die worden gebruikt in de boomkwekerij, worden gemaakt van gerecycled materiaal. We moeten ervoor zorgen dat die producten weer terugkomen in de keten. Dit doen we door redesign, zoals andere kleuren. We moeten de producten nog beter maken, zodat ze goed recyclebaar zijn. Het actuele probleem is echter: waar krijg ik materiaal? De producenten van virgin materiaal in Europa hebben momenteel minder capaciteit wegens allerlei omstandigheden, zoals groot onderhoud of gebrek aan technisch personeel. Normaal gesproken zou je containers uit Azië kunnen halen, maar die zijn nu niet verkrijgbaar of vijf keer zo duur. Door corona is er bovendien minder voorraad beschikbaar. Daarnaast neemt de vraag toe, omdat de grote consumentenmerken nu ook meer gerecycled materiaal inzetten. Hoe duurder het virgin materiaal is, hoe meer bedrijven overgaan op gerecyclede grondstoffen.'

Gekleurde korrels

Betere scheiding

Wieringa constateert dat het niveau van recycling nogal verschillend is in Europa, maar ook in ons land. 'Sommige gemeentes doen niet aan voorscheiding of nascheiding, afhankelijk van het contract dat de gemeente heeft met de afvalverwerker. Bovendien wordt er nog steeds plastic verbrand, terwijl we staan te springen om recyclaat.' De Ruijter vult aan: 'Momenteel is er heel veel vraag naar recyclaat, terwijl vorig jaar aan het begin van de coronacrisis de vraag helemaal was weggevallen. Een sector staat op bedrijfsmatige basis op zijn grondvesten te schudden als de omzetvraag van zo'n -70 naar +50 gaat. Bij recycling zitten we nu dus op +50 en dat heeft gevolgen voor de prijs. Partijen die de meeste toegevoegde waarde voor een klant kunnen leveren door recyclaat in te zetten, kopen het materiaal op. Dat is niet per se voor heel Nederland de juiste oplossing. Dat betekent eigenlijk dat materiaal misschien gebruikt wordt op plaatsen waar dat gebruik niet optimaal is. In het kader van de transitieagenda hebben we dan ook een aantal actiepunten opgesteld om de inzet van recyclaat te stimuleren.'

Er kan nog veel verbeterd worden aan de aanbodkant van plastic huishoudafval. 'Behalve dat bepaalde gemeentes niet aan voorscheiding doen, is er ook een probleem met de nascheiding. Het is momenteel goedkoper om niet te goed te scheiden, omdat de verbrandingsoven er te goed voor is. Zestig procent van het huishoudplastic wordt verbrand voor thermische recycling. Dat percentage zou je beter kunnen hergebruiken; het moet gesorteerd en gerecycled worden en opnieuw worden ingezet. Dan kan het volume van het aanbod snel stijgen. Binnenkort beginnen we in Overijssel met een project op dat gebied.'

Zoals gezegd is er een steeds grotere vraag naar recyclaat, maar tegelijkertijd is er niet veel bekend over de kwaliteit van het materiaal. Zo weet men niet of je met een bepaald standaard recyclaat bloempotten kunt maken of met een ander bijvoorbeeld flessen. De Ruijter: 'Wij zijn dan ook in samenwerking met NEN en een aantal bedrijven bezig technische standaarden op te stellen, zodat je afhankelijk van het product dat je maakt, weet welk recyclaat je moet kopen. Vraag en aanbod vinden elkaar zo veel eenvoudiger. Nu moet je elke keer weer bij nul beginnen.'

'Recyclaat dat in Nederland op de markt komt, is even veilig en goed als nieuw materiaal. Wij proberen het imago van recyclaat te verbeteren'

Verder bestaan er vooroordelen en is er te weinig bekend over de mogelijkheden van recyclaat. Dat probleem ligt zowel bij de fabrikant als de consument. 'Als deze laatste het gevoel heeft dat een product van recyclaat niet meer mooi, goed of veilig is, gaat de producent het niet maken. Maar de consument heeft er eigenlijk geen verstand van en reageert met de onderbuik. Recyclaat dat in Nederland op de markt komt, is even veilig en goed als nieuw materiaal. Wij proberen het imago van recyclaat te verbeteren. We moeten dezelfde status zien te verkrijgen als papier, glas en metaal; daarbij heeft niemand in de gaten dat het allemaal gerecycled materiaal is. Dat is anders bij plastic.'

Supply chain

De gedachte dat eenmalig gebruikte producten waardeloos zijn, klopt niet. De Ruijter: 'We hoeven niet per se af van eenmalig plastic. We moeten echter wel onderzoeken of het eenmalige product een slimme toepassing is. Ook moeten we kijken hoe we ervoor kunnen zorgen dat een eenmalig product goed gerecycled wordt en niet meteen weggegooid.' Wieringa voegt daaraan toe: 'Ik zit al sinds 1992 in de plasticbusiness. Al die tijd waren we aan het produceren en dachten we niet aan het einde van de levenscyclus. We moeten aan de nieuwe situatie wennen. Sinds anderhalf jaar gaat 80 procent van de gesprekken over wat er aan het eind van de levenscyclus met de potten gebeurt, niet over onderwerpen als bodemgaten of afwatering. Destijds misschien vreemd, maar het is nog steeds een van de belangrijkste argumenten in onze verkoopgesprekken. Iedereen in de supply chain moet daarvoor de verantwoordelijkheid nemen. Dat kun je alleen maar samen doen, met een verhaal waar de kweker ook wat aan heeft.'

'80 procent van de verkoopgesprekken gaan over wat er aan het eind van de levenscyclus met de potten gebeurt, niet over afwatering of bodemgaten'

Volgens De Ruijter zouden producenten bij elkaar moeten gaan zitten en gezamenlijk concepten bedenken die in de kern samen met de kweker, afnemer en consument uitgewerkt kunnen worden. 'Dit moet ervoor zorgen dat het materiaal niet alleen vaker wordt gebruikt, maar ook weer terugkomt. Dat kun je niet alleen als fabrikant; dat moet je doen met de boomkweker en de klantengroep. Samen oplossingen bedenken, waarmee je een win-winsituatie bereikt. Dit zou bijvoorbeeld kunnen in een zogeheten Circo-track, die toegespitst wordt op bedrijven of sectoren. Je zou toe moeten naar een betaalbaar, functionerend logistiek systeem.'

Footprint

De NRK wil de footprint van de productie van zijn leden zo laag mogelijk hebben. De zorg voor een goede inzamelstructuur is daarbij heel belangrijk. Dit zou een mooie oproep kunnen zijn aan de tuinbouw en kwekerij om aan hun plastic afval waarde toe te kennen. Hoe schoner zij het aanleveren, hoe meer de waarde in euro's is. Bovendien moet de kweker die met recyclaat werkt ook voor een retourstroom zorgen. De fabrikant kan dat materiaal weer gebruiken voor nieuwe potten. De gebruiker, dus de kweker, is een heel belangrijke schakel in de keten. Hij moet zorgen dat het apart wordt ingezameld. Daarnaast zou het nog beter zijn om de potten met water te reinigen en de grond terug te laten vloeien op het eigen bedrijf. Zo hou je schoner materiaal over met geldwaarde.

Om de kweker bewuster te maken van de voordelen, moet de fabrikant niet voor hem gaan bedenken hoe het moet. Hij weet het zelf veel beter, meent Wieringa. 'Wij willen als NRK graag dat leveranciers voor de groensector samen met kwekers en recyclers om de tafel gaan zitten om een model te verzinnen waarvan alle partijen profijt hebben. Dit zou in zo'n Circo-track kunnen.'

Circo Circo activeert productiebedrijven en creatieve professionals om concreet aan de slag te gaan met circulair ontwerpen. Door producten, diensten en businessmodellen te (her)ontwerpen, wordt circulair ondernemen in veel gevallen mogelijk. Hiervoor heeft Circo een - inmiddels bewezen - methode ontwikkeld.

NRK Recycling NRK Recycling (voorheen Vereniging Kunststofrecyclers, VKR) is de belangenbehartiger voor de kunststof-recyclingindustrie in Nederland. De branchevereniging houdt de vinger aan de pols als het gaat om adequate wet- en regelgeving, zowel op Nederlands als op Europees niveau. NRK Recycling bevordert tevens de economisch en milieutechnisch verantwoorde inzameling, sortering en herverwerking van kunststoffen. NRK Recycling neemt deel aan Rethink. Dit is een gezamenlijk initiatief van de kunststofproducerende en -verwerkende industrie in Nederland. Hieronder vallen ook de rubber- en composietindustrie, haar producten en de kunststofrecyclers. Met Rethink zet de kunststof- en rubberindustrie zich actief in als belangrijke (gespreks)partner binnen de Nederlandse economie en samenleving.

Speerpunten van NRK Recycling bij de scheiding van kunststofafvalreststoffen Het is van groot belang dat kunststofreststoffen apart worden ingezameld en schoon zijn. Hoe schoner, hoe meer materiaal er kan worden gerecycled en ook des te beter. NRK Recycling dringt er bij de overheid op aan om de scheiding van kunststofafval van bedrijven verplicht te stellen. Wat betreft kunststofafval van huishoudens streeft NRK Recycling ook naar schonere stromen. Door gebruik te maken van de stand der techniek in sorteercentra kunnen zuiverheden van meer dan 98 procent worden behaald.

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie