Stevigere meermalige trays als duurzame keuze

ARTIKEL

Bart Mullink, vrijdag 18 december 2020

219 sec

Herkuplast en Van Krimpen promoten economisch hergebruik

Quickpot stek- en zaaitrays van Herkuplast zijn tientallen malen opnieuw te gebruiken en houden het afhankelijk van het gebruik tot zo'n vijftien jaar vol. Het maakt ze een economische keuze ten opzichte van de eenmalige variant, stelt de Duitse fabrikant. Een ander voordeel, vooral bij machinaal verpotten, is de grotere vormvastheid.

Aanvoer van gebruikte bloempotten bij de recycling-installatie van Van Krimpen in Standdaarbuiten

Voor de duidelijkheid, onderstreept Alfred Boot: hij verkoopt ze allebei graag. In Nederland zijn traditioneel eenmalige trays van Herkuplast het meest in trek, maar hij verwacht een verschuiving naar de meermalige. Boot is commercieel directeur van het Duitse concern. Hij begrijpt de Nederlandse praktijk goed. Kwekers zijn er sterk gericht op export. Hun plantmateriaal gaat met trays en al naar klanten, vaak ver weg in het buitenland. Emballage bij de diverse klanten terughalen voor een volgende ronde is niet praktisch. Het is van oudsher reden voor ze om te kiezen voor de eenmalige variant van Herkuplast, Herkupak genaamd.

Boot ziet niettemin ook voor veel Nederlandse kwekers goede redenen om de meermalige trays (Quickpot) wat meer in overweging te nemen. Bijvoorbeeld voor kwekers die voor zichzelf vermeerderen. Dan gaan de trays niet op reis, dus speelt het belangrijkste argument om voor eenmalige te kiezen niet. Ze kunnen op het bedrijf blijven of worden door specialisten gewassen, gevuld en terug geleverd. Boot: 'Tel daarbij nog het argument dat meermalige trays geschikter zijn voor machinaal verwerken door hun grotere vormvastheid. Ze laten zich beter positioneren in de machines dan de eenmalige, die zijn gemaakt van hetzelfde polystyreen, maar dunner en daardoor slapper.'

'De productie is van oudsher gebaseerd op hergebruik, nu kunnen we de kringloop sluiten'

Alfred Boot

Goedkoper

Meermalige trays zijn drie tot vier keer duurder in aanschaf. Daar staat tegenover dat ze lang meegaan, waardoor ze per saldo toch een stuk goedkoper kunnen zijn. Boot rekent voor: 'Als je drie keer per jaar verpot bij een levensduur van acht tot tien jaar, hergebruik je ze 24 tot 30 keer. Dat scheelt hetzelfde aantal aan eenmalige trays die je niet hoeft aan te schaffen.'

Een exacte levensduur van meermalige trays kan Boot niet noemen, want die is afhankelijk van het soort gebruik. Hoe vaak er wordt verpot bijvoorbeeld en of de trays in een kas staan of buiten. Buiten gaat de veroudering door zonlicht sneller. Maar, schetst hij, ook niet erg snel. 'In Duitsland bijvoorbeeld, waar we al vanaf de jaren zeventig marktleider zijn onder de kwekers van Calluna en Erica, zijn er die al vijftien tot zeventien jaar in gebruik zijn. Die twee heidevarianten zijn een groot product op de Europese markt. Ze staan allemaal in Quickpot. Op basis van UV-stabiliteit durf ik daarom zo vijftien jaar te zeggen. De mate van mechanische belasting speelt natuurlijk ook een rol: oppakken, buigen, leegkloppen en verpotten, wat tegenwoordig meestal machinaal gaat. Maar acht tot tien jaar zit er over het algemeen zeker wel in.'

Herkuplast maakt al zijn trays van polystyreen dat wordt hergebruikt. De fabriek in het zuidoosten van Duitsland gebruikt als grondstof onder andere restmateriaal van de productie van yoghurtbekers, in deze regio een grote industrie. De ronde bekers worden er gestanst uit een baan van polystyreen. Na zo'n actie blijft er een polystyreen baan met ronde gaten over. Voor de yoghurtbekerfabrieken is dit afval, voor Herkuplast is het een prima grondstof. 'Het is nog steeds honderd procent zuiver polystyreen.' Na omsmelting tot nieuwe rollen in diverse diktes kunnen hieruit de trays worden gestanst.

De te maken keuzes voor een zo duurzaam mogelijk materiaalgebruik

Inzamelsysteem

Zo gaat het al sinds Herkuplast begon met de productie van trays in de jaren zeventig van de vorige eeuw. De laatste jaren is er een nieuwe vorm van recycling bijgekomen: hergebruikte trays. Herkuplast-partner Van Krimpen haalt in Nederland en België afgedankte trays op bij kwekers. Het inzamelschema is gebaseerd op de routes die Van Krimpen toch al moet rijden. De trays gaan naar een speciaal voor dit doel ingerichte recyclinginstallatie in Standdaarbuiten (Noord-Brabant). Boot: 'Een voordeel van deze werkwijze is dat we de bron van het materiaal kennen en daarom voldoende kunnen vertrouwen. Wel is de herwonnen grondstof iets minder zuiver dan het vertrouwde restmateriaal van de yoghurtbekerindustrie. Het polystyreen uit de installatie in Standdaarbuiten gebruiken we vooralsnog alleen in eenmalige trays, in combinatie met een percentage materiaal uit de traditionele bron.'

Herkuplast en Van Krimpen zeggen te streven naar cradle-to-cradle-productie. Volgens dit principe zijn grondstoffen eindeloos te hergebruiken zonder kwaliteitsverlies. Hergebruik van plastic is in Europa in een stroomversnelling geraakt, weet Boot. Tot een paar jaar geleden werd plasticafval, afhankelijk van de kunststofsoort, hoofdzakelijk geëxporteerd naar Azië, vooral naar China. Daar zagen ze er een grondstof in voor verpakkingsmateriaal. Vanwege de vaak slechte kwaliteit en/of vervuiling van het aangevoerde plasticafvalmengsel wil China het niet meer hebben. Nu moet er in Europa zelf een bestemming worden gevonden. Herkuplast pakt met dealer Van Krimpen de handschoen op en mikt erop de kringloop nu helemaal te sluiten. 'We willen met de toepassing van gerecyclede trays eerst meer ervaring opdoen. Later komt het materiaal wellicht ook in meermalige trays.'

'Afhankelijk van het gebruik kunnen de meermalige trays tot wel meer dan 15 jaar mee'

Meermalige trays zijn gemaakt van dikker materiaal dan eenmalige en daarmee vormvaster: een voordeel bij machinaal verpotten

Overheid

Hergebruik is voor Herkuplast vanaf de start van de onderneming een manier om economisch efficiënt te werken. Vervolgens kwam het in de schijnwerpers te staan als duurzaam. Het bedrijf laat zich er graag op voorstaan. Een nieuwe stap volgde, aangemoedigd door de Duitse overheid, die besloot door middel van subsidies een stevige thuismarkt te ontwikkelen voor zonnepanelen. Herkuplast legde het hele fabrieksdak vol met pv-panelen en werd daarmee officieel energieneutraal. Toen verdere productiegroei leidde tot meer energiebehoefte dan de panelen op het dak konden leveren, ging Herkuplast contracten afsluiten met boeren in de regio. Zij stelden tegen betaling hun schuurdaken beschikbaar voor zonnepanelen.

Het was een slim besluit van Duitsland om zo in te zetten op duurzaamheid, vindt Boot. De massale installatie van zonnepanelen scheelt veel CO2-uitstoot, heeft energierekeningen waaronder die van Herkuplast omlaag gebracht en heeft Duitsland een grote nieuwe industrietak opgeleverd. 'Alle duurzaamheidsmaatregelen zijn alleen maar goed geweest voor Herkuplast. Nu merken we dat het ook voordeel oplevert in de communicatie met derden. Niet eens op de eerste plaats voor ons maar vooral voor onze klanten', zo beklemtoont Boot. 'Zij krijgen veel te maken met vragen naar duurzaamheid. Dat krijg je als je een aantal grote ondernemingen zoals de Ikea's van deze wereld belevert. In toenemende mate geldt het ook overheden. Zij willen door de hele keten heen weten hoe duurzaam de verschillende partners zijn die een rol spelen in de totstandkoming van het eindproduct.' Zijn advies luidt daarom: 'Los van principiële redenen, een duurzame wereld willen we allemaal, is eraan bijdragen ook in economisch opzicht een heel goed idee.'

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie