Rene van der Stok bouwt al decennialang hallen in alle soorten en maten

ARTIKEL

Emiel te Walvaart, donderdag 15 oktober 2020

273 sec

Schaduwhal biedt beschutting tegen directe zonnestraling

Bepaalde planten of bomen groeien het beste (deels) in de schaduw. Een speciale schaduwhal beschermt gewassen tegen de invloeden van de natuur, zodat er een optimaal (micro)klimaat wordt gecreëerd. René van der Stok bouwt deze hallen in alle soorten en maten. De Westlandse ondernemer en enkele kwekers geven ons een kijkje in de wereld van de schaduwhal.

Bepaalde gewassen moeten in de schaduwhal groeien, anders verbranden ze.

René van der Stok heeft een lange historie in de constructie van schaduwhallen. Zijn bedrijf is uitgegroeid tot specialist op dit gebied en is inmiddels marktleider in ons land. Medio jaren 80 van de vorige eeuw bouwde hij de eerste schaduwhal. Sindsdien heeft hij zijn imperium, dat ook scherminstallaties en gevelluchting levert, flink uitgebreid en is hij over de hele wereld actief. 'Met de schaduwhal zijn we vooral gericht op West-Europa. We hebben onlangs in Ierland een aantal hallen gebouwd. Ook in Frankrijk en Duitsland staan er verschillende van ons. Scherminstallaties gaan onder meer naar Afrika, Midden-Amerika, China en Australië.'

De schaduwkas heeft weinig onderhoud nodig.

'Ik merk dat de populariteit van de schaduwhal gestaag toeneemt'

Beschutting tegen directe zonnestraling

De netten van de schaduwhal bieden beschutting tegen directe zonnestraling. Onder de netten ontstaat een gunstig microklimaat doordat de extreme temperaturen worden afgezwakt. Van der Stok: 'Bepaalde gewassen moeten in dergelijke hallen groeien, anders verbranden ze. Ook is de schaduwhal geschikt voor het perkgoed bij het tuincentrum dat door de toenemende zonintensiviteit niet meer buiten kan staan.'
Van der Stok bepaalt samen met de klant hoe de schaduwhal wordt gerealiseerd. 'Ik inventariseer wat voor hem het beste is qua schaduwwerking, installatie en doek. We bouwen daarna de schaduwhal helemaal zelf, vanaf de fundering tot de oplevering. We doen alles van A tot Z en leveren maatwerk, vooral voor boom- en buitenplantkwekers.'
Vooral de Skimmia- en succulentkwekers hebben veel baat bij de schaduwhal, stelt hij. 'In de kas is het al snel te benauwd en in de schaduwhal buiten is er volop luchtcirculatie. De schaduwhal is ideaal voor buitenplanten die in de kas zijn opgekweekt en moeten afharden.' Daarnaast heeft Van der Stok een schaduwhal gebouwd met insectengaas. 'Het gaat om een speciaal soort Japanse plant die gedeeltelijk buiten moet worden geteeld en beschermd moet worden tegen insecten.'

Onder het net van de schaduwkas ontstaat een gunstig microklimaat doordat de extreme temperaturen worden afgezwakt

Gestage stijging

Van der Stok is al vanaf 1987 bezig met de bouw van schaduwhallen. 'In ons land is het gebruik van schaduwhallen nog relatief beperkt. We leveren meer scherminstallaties in de kas. Maar ik merk dat de populariteit van de schaduwhal gestaag toeneemt, vooral bij tuincentra.'
De bouw van de schaduwhal is afhankelijk van wat de klant wil. Doorgaans worden schaduwhallen nieuw gefabriceerd met ovalen pijpconstructies. Zo heeft Van der Stok voor een bloementeler een van de grootste schaduwhallen in Nederland opgezet. Bijzonder is dat deze automatisch geopend en gesloten kan worden. Incidenteel wordt ook materiaal hergebruikt. Zo is er onlangs een hal verrezen die is gemaakt van de tweedehands onderbouw van een oude kasconstructie.
De netten bestaan uit uv-gestabiliseerd polyethyleen en hebben een levensduur van maximaal 25 jaar. 'Momenteel zijn wij buitendoeken aan het vernieuwen die we bij onze start hebben geïnstalleerd.' De schaduwhallen zijn uitgevoerd met een variabele schaduwwerking van 15 tot 70 procent. Ze worden in bepaalde vaste afmetingen geleverd. 'Wij werken met een vakmaat van 6,4 bij 4 meter. Het bijpassende schaduwdoek wordt speciaal voor ons gefabriceerd.'
De ervaren Van der Stok kan terugkijken op een enerverende periode met veel uitdagende projecten. Hij is naar eigen zeggen nog altijd net zoveel in touw als vroeger. Om de hoeveelheid werk zit hij momenteel echt niet verlegen. Kwekers die op zoek zijn naar oplossingen voor schaduwhallen weten de weg naar De Lier wel te vinden.

Skimmia-teelt

Ruim 25 jaar geleden heeft René van der Stok de eerste schaduwhal bij F. Kuipers en zonen in Boskoop geïnstalleerd. 'Van een kwekerij met een breed assortiment zijn we ons destijds gaan specialiseren in de Skimmia-teelt,' vertelt Sietse Kuipers, die samen met zijn broer Ron de kwekerij runt. 'Wij kweken de Skimmia vooral voor het snijden, zodat ze gemengd kunnen worden in een herfst- of kerstboeket. Terwijl je normaal gesproken een kort gedrongen plantje probeert te telen, laten wij ze wat langer groeien. Wij proberen lengte op de plant te krijgen, waarna na twee jaar telen de plant wordt afgesneden. Het eerste seizoen wordt de Skimmia in de kas geteeld, waardoor je mooi uitgangsmateriaal hebt. Het jaar erop worden ze van maart tot met de kerst buiten geteeld. Dat gebeurt dus in de schaduwhal.'
Kuipers begon ooit met een handgemaakte hal van tweeduims pijpen van twee meter hoog met een netje erop. Maar de business groeide door en de automatisering nam ook een vlucht. De oude hal voldeed niet meer aan de moderne eisen en er kwamen duizenden meters hal bij. In deze periode kwam René van der Stok in beeld met zijn specialisatie in schaduwhallen.
'We waren al in het begin heel blij met René. Mijn broer en ik waren beginnende ondernemers met niet al te veel budget. Van der Stok gebruikte het onderstel van tweedehands kassen als schaduwhal, echter wel met nieuwe schaduwnetten erin. Toen het eenmaal ging lopen, groeiden we uit tot de grootste Skimmia-kweker in Nederland.'
Ondertussen konden natuurlijk de faciliteiten niet achterblijven. 'We bouwden vanaf 2005 samen met René duizenden meters nieuwe stalen schaduwhallen. Zo hebben we al een langdurige en uitstekende relatie met Van der Stok.'

'De schaduwhal is ideaal voor buitenplanten die in de kas zijn opgekweekt en moeten afharden'

De doeken gaan heel lang mee.

Maart tot september

De schaduwnetten liggen van maart tot en met september dicht op de hal. Daarna gaan ze open, zodat de zon kleur op de planten brengt. Tot maart in het jaar erop liggen de netten in bundels dicht. De netten zijn natuurlijk onderhevig aan slijtage door verschillende weersomstandigheden, maar hoeven pas na een jaar of vijftien, twintig te worden vervangen. Dat is onlangs nog gebeurd bij Kuipers.
Dit soort zaken kunnen de gebroeders Kuipers wel aan Van der Stok overlaten. 'René is echt een schaduwman, zeggen we. Dat is heel fijn, want hij houdt de ontwikkelingen bij en deelt die met ons. Daar staan we beslist open voor. Hij heeft een goede naam opgebouwd in de schaduwhallenwereld en zit daar zo goed in, dat hij van de hoed en de rand weet. Van der Stok is een van de weinige bedrijven die gespecialiseerd zijn in schaduwhallen en levert topkwaliteit. Hij komt zijn afspraken strikt na, want het luistert heel nauw bij de kweek van Skimmia's.'
Bij Kuipers ligt nu zo'n 35 duizend vierkante meter aan schaduwhallen. 'Ze zijn heel degelijk en gaan lang mee. Ook is er weinig onderhoud nodig. Jaarlijks de tandbanen smeren is een van de weinige intensieve klussen.'

Eerste hal

Gebr. van Eijk, kweker van Skimmia's, werkt al sinds het begin samen met Van der Stok. 'René heeft meer dan dertig jaar geleden een van zijn eerste hallen gebouwd voor mijn vader, die nu met pensioen is,' zegt Bas van Eijk, die samen met zijn broer Ronald de kwekerij runt. 'Mijn vader is met die eerste hal begonnen met het kweken van Skimmia's en breidde in de loop der jaren verder uit. Nu staat er voor drie hectare aan schaduwhallen. De helft is gemaakt van ovalen pijpen en de andere helft van kasspanten.'
Van Eijk is te spreken over de duurzaamheid van de hallen. 'Die verslijt je niet, zeker het metalen frame niet. Je moet alleen het doek en de draden eens in de zoveel tijd vervangen. Het systeem is helemaal top.' De Skimmia-kweker is lovend over de samenwerking met Van der Stok. 'Een van de sterke punten is dat het een toegankelijk bedrijf is. We vinden het prettig dat je meteen een-op-een contact hebt met de eigenaar. We liggen elkaar en René levert supernetjes werk af. Als we tevreden zijn, dan gaan we niet zo snel naar iemand anders. Voorlopig zitten we met René goed.'

René van der Stok

René van der Stok uit De Lier levert en installeert al sinds 1986 scherminstallaties, schaduwhallen en gevelschermen in binnen- en buitenland. Daarnaast is het bedrijf ook gespecialiseerd op het gebied van luchtmechaniek, gevelluchting en het bouwen van kleine kassen met stegdoppelplaten. Ook is René van der Stok het juiste adres voor allerlei reparaties en renovaties van bestaande schaduwhallen en scherminstallaties.

REACTIES

		Arjan van der Veer Wednesday 21 October 2020

Leuk stuk hoor Rene!

gr.
Arjan van der Veer
Phormium

Tip de redactie