| |||||||||||
Vijftig jaar geleden was ICL Specialty Fertilizers het eerste bedrijf dat gecontroleerd vrijkomende meststoffen in de vorm van Osmocote introduceerde. ICL blijft natuurlijk innoveren en de nieuwste loot aan de Osmocote-tak is Osmocote Preplant. Deze meststof is speciaal ontwikkeld om rechtstreeks te doseren tijdens het planten van boomkwekerijgewassen in de volle grond. Door de volledige coating is het veilig voor het gewas. Het idee voor de nieuwe hightech meststof ontstond in 2013. Johan Pijnenburg, vertegenwoordiger Boomkwekerij bij CLTV Zundert (toeleverancier van agrarische benodigdheden), werkte toen al lang samen met Paul van Kempen, area-salesmanager Sierteelt bij ICL Specialty Fertilizers. Het tweetal ging regelmatig samen op pad. Van kwekers kregen zij steeds vaker het verzoek om meer efficiëntie bij bemesting in de volle grond. In de containerteelt wordt Osmocote al jaren succesvol toegepast; kon zoiets ook niet worden ontwikkeld voor de volle grond? Deze vraag is niet meer dan logisch, want in Nederland is er steeds vaker sprake van extreme weersomstandigheden met flinke hoosbuien, waardoor een groot gedeelte van de kunstmest wegspoelt, en lange periodes van extreme droogte of schraal weer, waardoor het zijn werk niet doet. 'Bij een kweker zagen we dat de bemestingskorreltjes door de rijtjes naar de sloot spoelden', vertelt Pijnenburg. 'Dan kun je zeggen: dat is dan jammer, we strooien nog wel een keer, maar dat is niet bepaald efficiënt. Wat dat betreft lopen we in de boomkwekerijbranche een beetje achter bij de landbouw. Daar is precisiebemesting al een gangbare techniek. Dus dachten wij: dit moet in de boomkwekerij toch ook kunnen?'
Het eerste concrete verzoek om Osmocote voor de volle grond kwam van plantenkwekerij Joost Sterke in Haaren. Daarop volgde een brainstormsessie bij ICL; wat had dit bedrijf in zijn gamma en wat zou er eventueel kunnen dienen als gecoate meststof voor de volle grond? Met een prototype van een volledig gecoate Osmocote met 16-18 M-werkingsduur voerde ICL bij Joost Sterke proeven uit op plantgoed van Photinia Red Robin. Per bed en per plant werd er met de hand gedoseerd. Het eerste bed werd bemest met 13 gram Osmocote per plant, het tweede bed met 20 gram Osmocote per plant en het derde bed met 40 gram Osmocote per plant. De bedden die ertussen stonden, werden regulier bemest met een snelwerkende meststof. Die was na een aantal maanden uitgewerkt, waarna er opnieuw moest worden bemest. Van Kempen: 'We wisten natuurlijk niet precies welke dosering we voor de Osmocote moesten gebruiken. Het is tenslotte nieuw. Je weet enigszins wat de plantbehoefte is; van daaruit zijn we gaan pionieren. Als een plant goed groeit en vitaal is, meer takken maakt, betekent het dat hij goede voeding krijgt en dat hij zich prettig voelt. Bij 13 gram constateerden we dat het niet slecht was, maar toch te weinig. 40 gram was prima, maar deze hoeveelheid gaf niet genoeg meerwaarde ten opzichte van 20 gram. Daaruit trokken wij de conclusie dat bij dit soort gewassen 20 gram voldoende is. De planten werden op een gegeven moment geknipt en Joost Sterke ving het bladafval direct op in bakken. Het verschil in bladmassa tussen de planten die met 20 gram en die met 40 gram waren bemest, was nihil. Maar het verschil in bladmassa tussen de planten met reguliere bemesting, met 13 gram en met 20 gram was enorm.'
Hierna werden er nog proeven met veel metingen uitgevoerd bij andere kwekers in de regio Haaren en de regio Zundert. In eerste instantie vonden die proeven plaats bij kwekers met groenblijvende heesters. Bij de ene kweker betrof het Buxus, bij andere kwekers Taxus, Ilex of Thuja. Bij deze planten is nu bekend welke dosering Osmocote Preplant het meeste effect heeft. Laanbomen hebben echter veel meer bemesting nodig; daarmee zijn momenteel proeven aan de gang. Pijnenburg: 'Het blijft continu finetunen. We zitten hier in Brabant voornamelijk op zandgrond, maar in de omgeving van Boskoop zit je op veen; iedere teelt in iedere streek zal zijn eigen ideale dosering hebben. Met deze meststof kun je echt maatwerk leveren per gewas en per perceel, zodat de kweker twee seizoenen lang geen kopzorgen meer heeft.' Elke boomkweker gaat als volgt te werk: hij laat de grond bewerken, doet er stalmest, champignonmest of compost op en plant zijn planten, die dan het eerste jaar geen bemesting nodig hebben. Men gaat er immers van uit dat de plant in zijn eerste groeijaar genoeg heeft aan de toegediende organische mest. ICL en CLTV hebben proeven gedaan waarbij de grond op dezelfde manier werd bewerkt. Eén groep planten kreeg geen bemesting, een andere groep kreeg wél meteen bij het planten bemesting toegediend. Na twee maanden zagen we dat de planten van het perceel met de Osmocote groener van kleur waren en dat er geen uitval was. De planten zonder Osmocote waren minder qua kleur en kregen steeds meer uitval. Ze hadden het moeilijk. Het was bijna zomer, het weer was droger. 'We hadden al vraagtekens bij de theorie dat een plant in zijn eerste jaar na aanplant op een nieuw perceel geen voeding nodig heeft', vertelt Pijnenburg verder. 'Blijkbaar heeft een plant meer nodig dan wij dikwijls voor ogen hebben. Vanuit deze gedachte en het verzoek van de klant zijn we steeds verder gegaan.'
Bij al die proeven van de afgelopen jaren moesten kwekers de Osmocote met de hand doseren, dus raakten Pijnenburg en Van Kempen ook in gesprek met loonwerkers. Arno van de Ven, een loonwerker uit Haaren, was samen met Gebr. Ezendam bezig met de ontwikkeling van een machine op gps. Van Kempen en Pijnenburg adviseerden hem om ervoor te zorgen dat er voorop ook een bak komt voor meststoffen (in dit geval Osmocote) waarmee je kunt doseren. 'Dan kan dat in één werkgang', vertelt Van Kempen. 'Met een doseerder voor op de tractor doseren we de meststof precies op de plek waar de plant komt. Daarna wordt met dezelfde machine het plantgat geboord. Met een aparte plantmachine volgt inplant van het gewas. Op dit moment leg je een gedeelte van de Osmocote in het plantgat en een gedeelte rondom de kluit of wortel. Ook ligt er nog een klein percentage boven op de grond. Het is het mooiste als 90 tot 95 procent van de Osmocote rondom de kluit of wortel van de plant terechtkomt. Dan ligt de meststof netjes bij de plant zelf; daar gaat het om.'
Tijdens brainstormmiddagen met kwekers en Gebr. Ezendam rees de vraag of het mogelijk is om de huidige machine uit te breiden met doseerapparatuur, zodat hij ook op gps doseert. In september was deze machine zover klaar dat hij in gebruik kon worden genomen. Pijnenburg: 'De ontwikkeling van deze machine loopt nog steeds; wij willen ernaartoe dat het bemesten met Osmocote zo efficiënt mogelijk gaat. Wij weten van Osmocote hoeveel korrels er ongeveer in een gram zitten. Als jij 15 gram doseert, de plant eruit haalt met wat grond erbij en maar tien korrels terugvindt, dan weet je dat je niet goed gedoseerd hebt. Maar als er nog 90 tot 95 procent van de korrels rondom de kluit zit, weet je dat je efficiënt aan het bemesten bent.' Deze machine is dus specifiek ontwikkeld voor efficiënt bemesten. Een groeiend aantal kwekers gebruikt hem nu om de grond te bemesten met Osmocote, eerst alleen in de regio's Haaren, Udenhout en Tilburg, maar er zijn ook al kwekers in de Brabantse Kempen die met deze machine geplant hebben. Ook het milieu is erbij gebaat Osmocote Preplant is vanaf februari 2018 te koop en zal op jaarbasis een paar honderd euro per hectare meer kosten. Als je de groei van de betreffende planten ziet, dan is dat snel terugverdiend, vindt Van Kempen. 'Door Osmocote Preplant zijn de planten van betere kwaliteit en wordt ook een aantal werkzaamheden bij de kweker overbodig. Handjes zijn immers schaars en kosten veel geld. Deze meststof toegediend op het moment van planten en omdat het een 16-18 maanden-product is, gaan wij ervan uit dat het minimaal twee groeiseizoen meegaat. Dat houdt in dat de kweker het jaar na toediening en het jaar daarna mogelijk niet terug hoeft te komen voor een extra werkgang. Dat wil niet zeggen dat je niet meer hoeft bij te sturen, want wat Johan al aangaf: wat het weer betreft hebben we extremen in Nederland. Misschien kom je aan het eind van twee groeiseizoenen hier en daar iets tekort, maar misschien ook niet. Ook het milieu is erbij gebaat. Met Osmocote Preplant strooi je gemiddeld 50 procent minder zuivere stikstof per hectare dan bij reguliere bemesting, waarbij nog veel verlies is door uitspoeling.'
Tip de redactie |
|